Eleştiriye "Deneme"den Bakmak

Başakşehir’de (İstanbul)  Rasim Özdenören Kütüphanesinde olmanın verdiği güzel duygular var içimde. Adından başlayarak ferahlığı, özellikle edebiyat merkezli iyi derlenmiş bir kütüphane olması dolayısıyla çalışmaya ve okumaya davet eden bir kütüphane burası.

Bazı kütüphanelerde karşılaştığınızda şaşırmadığınız “ören bayan” misali ya da ne arıyorsun burada başka işin yok mu, der gibi bakan görevlilerin değil sıcak, kitabın ve okurun kıymetini bilen kütüphanecilerin olduğu bir mekân burası.

Kütüphane oluşturmak zordur. Bazen kütüphaneyi kullanmak için çektiğiniz çileler traji-komik boyutlara varsa da kütüphane kurmanın yanında anılamaz bile. Rasim Özdenören Kütüphanesi de bir halk kütüphanesi için iyi derlenmişe benziyor, zorluklar aşılmış. Görebildiğim kadarıyla temel eserler, edebiyata, tarihe, sosyal bilimlere, sanata ilişkin kitaplar bulunuyor. Halk kütüphaneleri işlevsel olmalı; muhafazakâr bir çevre olan Başakşehir’deki kütüphanede İslam’a ilişkin eserler de yeterli gibi.

Daha önce teşebbüs etmeme rağmen benim kütüphaneyi ilk kullanışım. İlk gelişimde güzel izlenimler edindim. İzlenimlerime gölge edecek bir durum da yok. Ancak gerek ilk gün olması gerek bir yılı aşmış olmasına rağmen ilk defa geliyor oluşumun mahcubiyeti bazı şeyleri görmemi ve buraya yansıtmamı engelleyemiyor.

Bir kütüphanecilik hatası ya da görevlilerin kusuru değildi bu durum. Hepimize ait bir zihniyet problemiydi bu: Onca güzel kitap arasında eleştiri kitaplarını “deneme” bölümünde bulmam.

Eleştiri; hakkında anonim bir değer haline gelen bunca bilgi ve bilince rağmen değişmeyen şeylerin varlığına işaret etmesi açısından önemsedim bu konuyu. Muhalefet etmenin, şikâyet etmenin bir hak olarak görülemeyeceğini düşündürttü bu hatanın yapılıyor olması. Öbür taraftan denemeyi de “işin içinden çıkılmaz eserlerin yer aldığı” bir tür olarak görmemiz pahasına ne olmuş yani diyenler çıkabilir. Bu da bir tartışma konusu… Türler sorunu…

Sanırım bu başka bir şey; hakkını vermemek, gereken değeri takdir edememekle ilgili. Eleştiriyi denemelerin içinde aradığımız müddetçe, hakkı tutup kaldırmak mümkün olmayacak gibi göründü bana.